B!52, Odcinek 62 - Epiphaniae 3

Dzisiejszym odcinkiem B!52 rozpoczyna się nowy cykl. Pierwszy odcinek B!52 ukazał się dokładnie rok temu, w trzecią niedzielę po Epifanii 2017 roku. Blog dopiero się tworzył, a tekst był bardziej niż krótki. Na prywatnym facebookowym profilu zapowiedział Sinfonię z kantaty Ich steh mit einem Fuß im Grabe, BWV 156. 

Ich steh mit einem Fuß im Grabe, BWV 156 została wykonana po raz pierwszy 23 stycznia 1729 roku i jest ostatnią z kantat przeznaczonych na trzecią niedzielę po Objawieniu. Wcześniejsze to Herr, wie du willt, so schicks mit mir, BWV 73 (1724); Was mein Gott will, das g'scheh allzeit, BWV 111 (1725) oraz Alles nur nach Gottes Willen, BWV 72 (1726)

Tytuły kantat Bacha (choć nie tylko jego) bywają dla współczesnych odbiorców szokujące. Przykładem może być Mein Herze schwimmt im Blut (Me serce pływa we krwi), BWV 199, czy właśnie Ich steh mit einem Fuß im Grabe, BWV 156, która rozpoczyna się słowami: Już jedną nogą stoję w grobie, me chore ciało wpadnie tam wnet...

W czasach Bacha śmierć przedstawiano jako coś pozytywnego i bardzo oczekiwanego; najlepiej, aby przyszła jak najszybciej. Christian Friedrich Henrici, zwany Picandrem, który jest autorem libretta kantaty, rozwija początkową myśl w taki właśnie sposób: Lass meine Not nicht lange währen; Je länger hier, je später dort - Niech ma niedola krótko trwa; Im dłużej tu, tym później tam... Nadzieją jest radość życia wiecznego, bo przecież szczęście doskonałe nie jest doświadczeniem ciała, lecz duszy. Oprócz swojej poezji autor wykorzystał także hymny Mach's mit mir, Gott, nach deiner Güt Johanna Hermana Scheina z roku 1628 oraz Herr, wie du willt, so schicks mit mir Kaspara Bienemanna z roku 1582.

Kantata została rozpisana na trzy głosy solowe (alt, tenor, bas), czterogłosowy chór oraz zespół instrumentalny złożony z oboju, dwojga skrzypiec, altówki i basso continuo. Składa się z sześciu części:

1. Sinfonia
2. Chorał (sopran) i aria (tenor): Ich steh mit einem Fuß im Grabe
3. Recytatyw (bas): Mein Angst und Not
4. Aria (alt): Herr, was du willt, soll mir gefallen
5. Recytatyw (bas): Und willst du, dass ich nicht soll kranken
6. Chorał: Herr, wie du willt, so schicks mit mir

Zapraszam do posłuchania Sinfonii z kantaty Ich steh mit einem Fuß im Grabe, BWV 156, która jest transkrypcją wcześniejszej kompozycji, zaginionego koncertu skrzypcowego lub obojowego. Ten sam materiał został użyty w Largo w Koncercie klawesynowym f-moll, BWV 1056. Przy pisaniu Sinfonii Bach sięgnął jednak prawdopodobnie do oryginału. Linia melodyczna grana przez obój jest prosta, nie tak zdobna jak w koncercie klawesynowym. Modelem  był więc prawdopodobnie instrument, który daje możliwość wykonywania dłuższych dźwięków (jak skrzypce lub obój), bez potrzeby dodawania ornamentacji podtrzymujących przebieg frazy na klawesynie.

_____

Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Ich steh mit einem Fuß im Grabe, BWV 156
1. Sinfonia

Amsterdam baroque Orchestra
Ton Koopman - dyrygent





0 komentarze:

Prześlij komentarz