7.03.2017, Tomaso Antonio Vitali

354 lata temu urodził się w Bolonii Tomaso Antonio Vitali (1663 – 1745), włoski kompozytor i skrzypek, syn wiolonczelisty i kompozytora Giovanniego Battisty Vitalego. W Modenie studiował u Antonio Marii Pacchioniego a po studiach został zatrudniony na dworze książąt d'Este, gdzie nie tylko przez 67 lat grał w orkiestrze, ale również ją prowadził a także komponował i uczył. Do jego uczniów należeli między innymi Evaristo Felice dall'Abaco i Luca Antonio Predieri.

Zachowało się niewiele kompozycji Vitalego. Są to między innymi sonaty triowe, na skrzypce solo i da camera. Jednak Tomaso Antonio Vitali jest znany przede wszystkim z utworu, którego być może w ogóle nie napisał...

Chaconne g-moll na skrzypce i continuo, bo o tym naprawdę niezwykłym utworze mowa, została opublikowana w 1867 roku w Dreźnie przez Ferdinanda Davida w zbiorze "Die Hoch Schule des Violinspiels". David odnalazł w drezdeńskiej Sächsische Landesbibliothek nuty, które z całą pewnością pochodzą z pierwszej połowy XVIII wieku i na których jest dopisek: Tomaso Vitalino, nie wiadomo jednak, czy oznacza on kompozytora, czy tylko wykonawcę utworu.

Chaccone g-moll to wariacje oparte na powtarzającej się linii basowej poddane modulacjom od początkowego g-moll aż do bardzo oddalonej tonacji es-moll, a jeśli dodać do tego zmiany klucza, powstaje utwór charakterystyczny raczej dla romantyzmu niż baroku. Stąd spiskowa teoria o mistyfikacji...

Chaccone to jednak niemal na pewno utwór barokowy. Ojciec Tomaso, Giovanni Battista Vitali napisał passacaglię opartą na podobnych harmonicznych pomysłach, co oprócz pewności co do autentyczności manuskryptu jest kolejną poszlaką prowadzącą do naszego dzisiejszego bohatera...
Chaccone g-moll doczekała się licznych opracowań i jest w repertuarze wielu wybitnych skrzypków. To właśnie tym utworem (w wersji z akompaniamentem organowym) rozpoczął swój debiutancki recital w nowojorskiej Queen's Hall Joshua Heifetz.


Tomaso Antonio Vitali, Chaconne g-moll
Transkrypcja na skrzypce i orkiestrę - Ottorino Respighi
Neues Berliner Kammerorchester Michael Erxleben, skrzypce solo i prowadzenie


0 komentarze:

Prześlij komentarz